Macrodoelmatigheid
De tijd dat je als Mbo-instelling even een opleiding in de markt zette zijn voorbij. Sterker nog: je huidige assortiment aan opleidingen heeft niet automatisch bestaansrecht omdat je nu eenmaal gewend was deze aan te bieden. De roep om macrodoelmatigheid klinkt steeds luider. Nu kun je als instelling wachten tot er aanvullende maatregelen komen, in de vorm van een licentiesysteem, maar zelf eens kritisch kijken kan geen kwaad.
Nu komt een kritische kijk niet uit de lucht vallen, maar heeft een basis nodig. Dat kan in de vorm van een onderlegger die alle opleidingen in kaart brengt. Niet zozeer een analyse, maar een overzicht. Zeker geen eindpunt, maar start voor een dialoog die uiteindelijk antwoord zou kunnen geven op de volgende vragen: Welke opleidingen moeten we continueren? En welke moeten we afbouwen?
We hebben bij het maken van dit assortimentsoverzicht nagedacht over 2 dingen:
- Welke perspectieven komen er in? Welke kenmerken van een opleiding willen we belichten?
- Wat voor vormgeving maakt de grote hoeveelheid gegevens overzichtelijk en leesbaar?
Kenmerken van opleidingen
Per opleiding willen we niet alleen kijken naar het financiële perspectief, daarom gebruiken we de volgende gegevens:
- Het aantal studenten, gebaseerd op BRON terugmeldingsoverzichten. De makkelijkste om in beeld te brengen en relevant vanwege de long-tail.
- Het rendement van een opleiding, gebaseerd op het JaarResultaat van de onderwijsinspectie.
- De arbeidsmarktrelevantie, gebaseerd op “Kans op Werk” data van S-BB, de nieuwe COLO.
- Doorstroom HBO, gebaseerd op gegevens van DUO die de HBO Raad verspreid.
- De prijsfactor, gebaseerd op Crebolijsten van MBO15. Dit is de enige financiële indicator hier, omdat deze landelijk verandert naar 1,2. Dan is het relevant of je veel opleidingen hebt met factor 1,4 of juist 1,1. Het is moeilijk om exploitatiegegevens te herleiden naar opleidingen, anders zou dat beter zijn.
Vormgeving
Om alles overzichtelijk bij elkaar in beeld te brengen hebben we een tabel gemaakt in de stijl van de bekende consumententest. De gegevens zijn opgedeeld in bandbreedtes die vallen in 5 categorieën. Van heel erg negatief tot heel erg positief. Hieronder een voorbeeld, maar dan zonder data. 😉
Ervaringen tijdens het maken
- De beschikbaarheid van data neemt toe, wat een hoop zoekwerk scheelt. S-BB bijvoorbeeld mailde een excel export van hun data en HBO Raad biedt deze aan ter download. Ik ben daarom blij met initiatieven als OpenOnderwijsData.
- Crebo’s veranderen in de loop der jaren, van naam en/of nummer. Als je data hebt die over verschillende jaren en crebo’s gaat is het een heel gepuzzel wat bij de opleiding hoort, waarvan je de marketing naam hebt. Wellicht heb je de kans op werk van een instroomcrebo en het rendement van de uitstroomcrebo etc.
Nogmaals, een overzicht als deze geeft geen antwoorden, maar is wel een start voor dialoog.